پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ :

«ثلاث تخرق الحجب و تنتهی الی ما بین یدی اللّه: صریر أقلام العلماء و وطی أقدام المجاهدین و صوت مغازل المحصنات» - «سه بانگِ طنین انداز است که پرده ها را می درد و پژواک آن در نهایت به خدا می رسد: بانگ قلمهای دانشمندان؛ بانگ قدمهای مجاهدان؛ و بانگ چرخ بافندگی زنان پاکدامن.» (تفسیر نمونه، ج 24، ص 377)

قبل از انجام هر تحقیق و پژوهش ابتدا باید دامنه اطلاعات ذهنی خود را نسبت به آن موضوع گسترش دهیم. بنابراین ابتدا شروع به جستجوی در منابع مورد نیاز، اعم از کتاب، مقاله، پایان نامه، مجله و … کرده و به خواندن اجمالی آنها روی می آوریم. در ادامه در چند سطر به بیان چگونگی مطالعه اجمالی منابع می پردازیم.

هدف از خواندن اجمالی، دست یابی به نکات و مطالب مهم و کشف ساختمان مطالب در یک زمان کوتاه با سرعت زیاد است. فایده ای که از این کار عائد خواننده می شود عبارت است از: ارزیابی میزان اهمیت مطالب، افزایش میزان درک مطالب و نگهداری آنها در حافظه و افزایش میزان دقت و تمرکز.

در این روش، پیش از مطالعه منبع به طور کامل، ابتدا به کشف قسمتهای اصلی که اثر بر اساس آن سازمان یافته پرداخته می شود. این کار، با اندیشیدن بر روی عنوان منبع، مطالعه چکیده، خلاصه، نتیجه، ملاحظه فهرست ها، عکس ها، پیوست ها و جداول حاصل می شود. پس از مطالعه این موارد می توان منبع مورد نظر را ارزیابی کرده و برای دستیابی به اطلاعات بیشتر به منابع دیگر رجوع کرد.

مریم علیپور