ابوجعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق کلینی رازی معروف به «‌کلینی رازی‌« (متوفا: ۳۲۸ق.)، از محدثان بزرگ شیعه است. اثر گرانقدر او کتاب کافی است که معتبرترین مجموعه روایی شیعه است و از کتب اربعه به حساب می‌آید. 19 اردیبهشت مزین به نام این محدث بزرگ می باشد

زندگی نامه شیخ کلینی(ره)
مشهورترین دانشمند فقیه و محدّث نامی شیعه، در نیمه اول سده چهارم هجری، ثقة الاسلام محمّد بن یعقوب بن اسحاق کلینی رازی، معروف به کلینی یا «شیخ کلینی» است. کلینی، اصالتاً ایرانی و از روستای کلین واقع در 38 کیلومتری شهر ری و ناحیه جنوب غربی جاده قم ـ تهران، نزدیک حسن آباد کنونی است. به همین جهت، او را به لقب رازی، منسوب به ری هم می خوانند.

ثقة الاسلام کلینی در عصر امام حسن عسکری(ع) متولد شد، و با چهار سفیر و نماینده خاص امام زمان(عج) که در طول غیبت کوتاه آن حضرت، رابط بین شیعیان و امام زمان(عج) بودند، هم عصر بود. با این که آن چهار تن، از فقها و محدثان بزرگ شیعه بودند و شیعیان آنها را به جلالت قدر می شناختند، ولی کلینی، مشهورترین شخصیت عالی مقامی بود که در آن زمان، میان شیعه و سنی با احترام می زیست و به صورت آشکار به ترویج مذهب حق و نشر معارف و فضایل اهل بیت(ع) همت می گماشت.

کلینی، در امانت و عدالت، تقوا و فضیلت، حفظ و ضبط احادیث ـ که همه از شرایط یک فرد محدّث موثّق جامع الشرایط بوده است ـ مانند نداشت. به گفته علاّمه محمّد تقی مجلسی: وی، در میان تمام دانشمندان ما و آنها که از او روایت کرده اند، همچنین در نظم و ترتیب کتابش الکافی» بی نظیر بوده، و این مزایا دلیل است که وی از جانب خداوند متعال تاییدات خاصی داشته است.

تالیفات شیخ کلینی(ره)
1- کتاب «رسائل الائمة» - درود بر آنان - که سید - بن طاووس مطالبی از آن را در کتاب «کشف المحجة» آورده است.

2- کتاب «الرد علی القرامطة».

3- کتاب «ما قیل فی الائمة من الشعر».

4- کتاب «الرجال».

5- کتاب «تعبیر الرؤیا».

6- کتاب «الکافی» .علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی در کتاب «الذریعة »، ج 17، ص 245 به توصیف کتاب «الکافی» پرداخته و چنین گفته است:

این کتاب یکی از مهمترین کتابهای چهارگانه است که مبتنی بر اصول قابل اعتماد است و کتابی همانند آن در نقل و روایت احادیث از پیامبر اکرم و امامان - درود خدا بر آنان - به رشته تحریر در نیامده است.

این کتاب مشتمل برسی و چهار رساله و سیصد و بیست و شش باب است که شیخ کلینی آن را در دوران غیبت صغرای امام زمان - درود بر وی - در طول مدت بیست سال تالیف کرده است.

کتاب مذکور دارای سه بخش است:

1- اصول کافی 2- فروغ کافی 3- روضه کافی

کلینی از نظر علمای بزرگ اسلام
نجاشی می گوید: او در زمان خود، شیخ و پیشوای شیعه بود در ری، و حدیث را از همه بیشتر ضبط کرده و بیشتر از همه مورد اعتماد است.

ابن طاووس حلی می گوید: توثیق و امانت کلینی مورد اتفاق همگان است.

ابن اثیر صاحب کتاب الکامل فی التاریخ می گوید: او به فرقه امامیه در قرن سوم هجری زندگی تازه ای بخشید و پیشوا و عالم بزرگ و فاضل و مشهور در آن مذهب است.

ابن حجر عسقلانی می گوید: کلینی از رؤسا فضلاء شیعه است در ایام مقتدر عباسی.

ملا محمد تقی مجلسی می گوید: حق این است که در میان علماء شیعه مانند کلینی نیامده است، و هر که در اخبار و ترتیب کتاب او دقت کند درمی یابد که او از جانب خداوند تباک و تعالی مؤید بوده است.

hawzah.net