در آیات قرآن آدابی برای میزبانی و مهمانی بیان شده است.مهمان عزیز است و باید او را تکریم کرد، اکرام نهایت ایثارگری و از خودگذشتگی است که فراتر از عدل و احسان قرارمی‌گیرد.

براساس آیات 24 تا 28 سوره ذاریات تکریم و پذیرائی مهمان از سوی میزبان به اشکال گوناگون و با رعایت آدابی انجام می‌شود.

خداوند در آیات26 و 27سوره ذاریات می‌فرماید:

فَرَاغَ إِلَى أَهْلِهِ فَجَاءَ بِعِجْلٍ سَمِينٍ؛ فَقَرَّبَهُ إِلَيْهِمْ قَالَ أَلَا تَأْكُلُونَ؛

پس ابراهیم بی‌صدا و سریع به سوى زنش رفت و گوساله‏‌اى فربه و بريان آورد. آن را به نزدشان برد و گفت: آیا غذا نمى‌‌خوريد!

در این آیات چند نکته بسیار زیبا درباره مهمانی بیان شده که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. آماده‌سازی سریع اسباب پذیرایی از مهمان؛ زیرا واژه «راغ» از «روغ و روغان» به معنای حرکت بی‌سر و صدا و نهانی و مکارانه ولی سریع روباه برای شکار گفته می‌شود. پس میزبان باید این‌گونه برای مهمانی کردن اقدام کند؛

2. پذیرایی از گوشت نرم و تازه: گوساله را عجل می‌گویند چون عجله دارد و پرشتاب است. این گوشت تازه و لذیذ وقتی پرواربندی شده باشد بسیار گوارا خواهد بود. باید از بهترین‌ها برای مهمان آورد و پذیرایی کرد؛

3. پیش کشیدن اسباب پذیرایی: باید اسباب پذیرایی را به نزد مهمان برد و از ایشان پذیرایی کرد نه آنکه مهمان را برای پذیرایی جابجا کرد و به نزد سفره آورد. سفره و غذا و اسباب پذیرایی را باید پیش مهمان برد نه مهمان را پیش آن؛

4. تعارف: باید تعارف کرد و از مهمان خواست تا از وسایل پذیرایی تناول کند، چون ممکن است خودش دست به سفره دراز نکند بنابراین باید غذا را به او عرضه کنند و در ظرفش یا دستش قرار دهند تا بخورد.

5. به همسرش در پخت و پز و فراهم‌آوری طعام کمک کند.

همچنین رعایت نکات دیگر از موارد اکرام است:

1. با سلام و صلوات به استقبال مهمان بشتابند

.
2. او را در جای خوب قرار دهند؛

3. به میزان نیاز مهمان نزدش غذا نمی‌برند که بخورد و سیر شود چنانکه در باره اطعام فقیر به عنوان کفاره گفته شده ؛ بلکه باید به اندازه‌ای غذا و میوه برد که بیشتر از حد نیاز باشد و این از مصادیق اسراف و تبذیر نیست؛ بلکه تکریم است.

4. غریب نوازی کنند و نسبت به مهمانانی که ناشناس هستند مانند شناس چیزی کم نگذارند؛

5. ترس از مهمان غریب را به رویش آشکار نکنند، بلکه میزبان در مهمان نوازی محبت خود را تمام کند و تکریم و اکرام نماید. البته مهمان غریب نیز کاری نکند که موجب خوف و ترسی شود، بلکه برای ایجاد آشنایی سخنان بشارت‌آمیز و محبت‌آمیز داشته باشد.

معارفی از کیهان