از آنچه در اطراف لغت تقوا گفته شد تا اندازه اي مي توان معنا و حقيقت تقوا را از نظر اسلام دانست.شهيد مطهري مي گويد:تقواي ديني و الهي يعني اينكه انسان خود را از آنچه از نظر دين و اصولي كه دين در زندگي معين كرده ، خطا و گناه و پليدي و زشتي شناخته شده ، حفظ و صيانت كند و مرتكب آنها نشود ، چيزي كه هست حفظ و صيانت خود از گناه كه نامش ” تقوا” است به دو شكل و دو صورت ممكن است صورت بگيرد و به تعبير ديگر ما دو نوع تقوا مي توانيم داشته باشيم تقوايي كه ضعف است و تقوايي كه قوت است.

نوع اول اينكه انسان براي اينكه خود را از آلودگي هاي معاصي حفظ كند از موجبات آنها فرار مي كند و خود را هميشه از محيط گناه دور نگه مي دارد ؛ شبيه كسي است كه براي رعايت حفظ الصحه خود كوشش مي كند خود را از محيط مرض و ميكرب و از موجبات انتقال بيماري دور نگه دارد.

نوع دوم اينكه  در روح خود حالت و قوتي به وجود مي آورد كه به او مصونيت روحي و اخلاقي  مي دهد كه اگر فرضاً در محيطي قرار بگيرد كه وسايل و موجبات گناه و معصيت فراهم شده آن حالت و ملكه ي روحي او را حفظ مي كند و مانع مي شود كه آلودگي پيدا كند لازمه‌ي اينكه انسان حيات عملي و انساني داشته باشد اين است كه تابع اصول معيني باشد و لازمه ي اينكه انسان از اصول معيني پيروي كند اين است كه اموري كه با هوا و هوس او موافق است ولي با هدف او و اصول زندگاني او منافات دارد پرهيز كند ولي لازمه‌ي همه‌ي اينها اين نيست كه انسان اجتنابكاري از محيط و اجتماع را پيشه سازد.راه بهتر و عاليتر اين است كه انسان در روح خود ملكه و حالت مصونيتي ايجاد كند كه در آن حالت ، حافظ و نگه دار او باشد.^*

   *-مرتضي مطهري،ده گفتار،ص23،چاپ28، 1388.