امام هادی علیه السلام در مدینه متولد شد. مشهورترین القاب ایشان هادی و نقی، است. در 8 سالگی به امامت رسید. و 33 سال امامت را عهده دار بود. خلفای معاصر ایشان معتصم، واثق، متوکل، منتصر، مستعین و معتز بودند. امام هادی علیه السلام نمونه ای از انسان کامل و مجموعه سترگی از اخلاق اسلامی بود.

شناسنامه امام هادی علیه السلام
حضرت امام علی بن محمد الهادی علیه السلام در نیمه ذیحجه، سال 212 هجری در «صریا» متولد شد. نام مبارکش «علی »، کنیه اش «ابوالحسن »، و القابش: «نجیب »، «مرتضی»، «هادی»، «نقی»، «عالم»، «فقیه»، «امین»، «مؤتمن»، «طیب»، «متوکل» و «عسکری» می باشد و مشهورتر از همه «هادی» و «نقی» است. پدر آن گرامی، پیشوای نهم، حضرت جواد علیه السلام و مادرش بانوی گرانقدر و با فضیلتی به نام «سمانه مغربیه » است که به «سیده ام الفضل » معروف بود.

عمر آن حضرت اندکی کمتر از چهل سال یا 41 سال و شش و یا هفت ماه بوده است. از این مدت، شش سال و پنج ماه با پدرش و 33 سال و چند ماه، به قولی نه ماه، پس از وی زیسته که این مدت را دوران امامت و خلافت آن حضرت محسوب کرده اند.

مادر امام هادی علیه السلام
مادر آن حضرت کنیزی بود به نام سمانه مغربیه، و در مناقب است که مادرش معروف به سیده ام الفضل بود. سمانه مغربیه، مادر امام دهم علیه السلام ، بانویی بزرگوار و باتقوا بود. او در زهد و تقوا و دینداری، درمیان زنان زمان خود، همتایی نداشت.

فرزندان امام هادی علیه السلام
آن حضرت چهار پسر به نامهای: ابو محمد حسن، حسین، محمد و جعفر داشت. از این میان، حسن علیه السلام پس از وی به امامت رسید و حسین و محمد در زمان حیات آن امام از دنیا رفتند و جعفر نیز همان کسی است که بعد از وفات برادرش، امام عسکری علیه السلام، ادعای امامت کرد و به جعفر کذاب شهرت یافت. همچنین یک دختر از آن حضرت بر جای ماند که نامش عایشه یا علیه بود.

امام هادی علیه السلام و عهدِ الهیِ امامت
امام هادی علیه السلام پس از شهادت پدر بزرگوارش امام جواد علیه السلام به سال 220 ق. در حالی عهده دار رهبری شیعه گشت که تنها هشت بهار از عمر شریفش را پشت سر گذاشته بود. از آنجا که شیعیان، آغاز امامت امام جواد علیه السلام در سنّ نه سالگی را مشاهده کرده بودند، پذیرفتن امامت امام هادی علیه السلام برایشان چندان دشوار نمی نمود.

امام هادی علیه السلام و طاغوتهای زمان
امام هادی علیه السلام در دوران چندین خلیفه، امامت شیعیان را عهده دار بود. خلفای معاصر ایشان معتصم، واثق، متوکل، منتصر، مستعین و معتز بودند. در بیشتر این دوران، متوکل عباسی (خلافت از 232 تا 247) در مسند خلافت بود.

نخستین برخورد متوکل با امام هادی علیه السلام آن بود که در همان آغاز دوران خلافتش، یعنی سال 233 حضرت را از مدینه به سامرا آورد. آن زمان، سامرا، به جای بغداد، مرکز خلافت عباسی بود. هدف وی، تحت نظر گرفتن امام و رفت و شد شیعیان با آن حضرت بود. متوکل مانند خلفای پیشین، خطر شورش های علویان را به خوبی احساس می کرد و با آوردن امام به سامرا، بنای جلوگیری از قیام شیعیان را داشت.

فضایل اخلاقی امام هادی علیه السلام
ابن شهر آشوب در مناقب گوید: او خوش قلب ترین و راست گفتارترین مردمان بود. از نزدیک ملیح ترین و از دور کامل ترین آنان بود. چون خاموش می شد پرده ای از وقار در چهره آن حضرت هویدا می شد و چون سخن می گفت هاله ای از نور آن حضرت را فرا می گرفت. او از بیت رسالت و امامت و مقر وصیت و خلافت بود. شاخه ای بود بر کشیده و برگزیده از بوستان نبوت و میوه ای بود چیده شده از درخت رسالت.

پرتوهایی از کلام نورانی امام هادی علیه السلام
«مَنِ اتَّقیَ اللّه یُتَّقی، وَ مَن أطاعَ اللّهَ یُطاعُ، وَ مَن أطاعَ الخالِقَ لَم یُبالِ سَخَطَ المَخلُوقینَ، وَ مَن أسخَط الخالِق فَقَمِن أن یَحِلَّ بِهِ سَخَطُ المَخلُوقین»

(بحارالانوار، ج 68، ص 182، ح 41، أعیان الشیعه، ج 2، ص 39)

کسی که تقوی الهی را رعایت نماید و مطیع احکام و مقرّرات الهی باشد، دیگران مطیع او می شوند و هر شخصی که اطاعت از خالق نماید، باکی از دشمنی و عداوت انسانها نخواهد داشت، و چنانچه خدای متعال را با معصیت و نافرمانی خود به غضب درآورد. پس سزاوار است که مورد خشم و دشمنی انسانها قرار گیرد.

hawzah.net