چکیده مقالات طلاب ورودی 1389 مدرسه علمیه ولی عصر (عج) به توفیق الهی ، از بهمن ماه 1389 كه واحد پژوهش مدرسه علميه حضرت ولی عصر(عج) به طور رسمي وارد عرصه تلاش شد. ثمره اين همايش ها ارائه مقالاتي از طرف طلاب بود كه يا در كلاس روش تحقيق به عنوان كار درسي، یا به صورت مستقل تدوين شده بود.
طلاب ورودی
1389

کبر و آثار مترتب بر آن
الهه موسوی مقدم
چکیده
کبراعتماد بر خود بر تر بینی است که از توهم کمال خویش ونقص دیگران پدید می اید اثاری که از این خصلت درونی در افعال و رفتار بروز می کند،تکبر نام دارد،و اسباب فراوانی دارد که همه به عجب برمی گردند.تکبر علاوه بر کبر از اسبابی چون حسد،کینه و ریا نیز ناشی می شود.کبر دارای درجاتی است که بالاترین و بدترین آن کبر بر خداست.درمان عملی کبر بر این است که انسان فروتنی پیشه کند و درمان عملی آن به شناخت قدر و قیمت کمالاتی است که انسان به آنها کبر می ورزد.در صورتی که کمالاتی چون علم،عمل،اصل ونصب،جمال،قدرت،ثروت وفراوانی یاران و دوستان در میزان عقل ارزیابی شود،انسان در می یابد که جایی برای کبر نیست.

کلید واژه:کبر،عجب،فروتنی
بررسی شبهات مربوط به زناندر روایات
الهه موسوی مقدم
چکیده
در ایام نزول قرآن حرمت زن محفوظ نبوده است لذا قرآن بیش از حد توقع و انتظار در مسئله حرمت زن تکیه و در تمام شئون برای او سهمی قائل شده است و تصریح به برابری او با مرد در مقام انسانیت نموده است. خلقت زوجه از نفس واحده خود به تنهایی بر حفظ حرمت زن در قبال اشتباهات درد ناک و تصورات سخیفی که در مورد او واقع شده اکتفا می کند و همچنین او را از اینکه منبع رجس و نجاست و اصل شر و بلا دانسته اند نگاه می دارد زیرا زن از همان نفس واحده نشات گرفته است.و روایات شبهه دار با توجه به این آیات پاسخ داده می شود.و باید یادآور شد که در نقد احادیث می بایست عرف و شرایط زمانی و مکانی را در نظر گرفت زیرا در برخی موارد این روایات برگرفته از سنتهای مرسوم آن روزگار بوده است وریشه درشریعت ندارد لذا بر صلاحیت استدلال به این نصوص باید توقف کرد تا با کتاب خدا که معیار سنجش است مخالف نباشد.
کلید واژه:زن ، شبهه ، روایات، نقائص
روش های عملی امر به معروف و نهی از منکردر آیات و روایات
طوبی حاج محمدیان
چکیده
امر به معروف و نهی از منکر،نوعی ضابطه انضباط اجتماعی است؛یعنی محدود کردن تمایلات اشخاص در برابر مصالح جامعه وفردمی باشد و ضامن اجرای واجبات و نهی از منکر است.امر به معروف و نهی از منکر جزء اولین وظایف انبیاء در قرآن و نشانه بهترین بودن برای امت ذکر شده است.امر به معروف و نهی از منکر خود شرایطی دارد؛آنکه امر کننده به معروف و نهی کننده از منکر علم داشته باشد به اینکه آن عمل واجب یا حرام است پس در صورتی که علم به وجوب یا حرمت آن ندارد امر و نهی کردن از او واجب نیست. همچنین احتمال اثر بدهد .وآنکه باعث ضرر و مفسده یا بر خود یا دیگر مسلمانان نشود. آنکه تارک واجب یا فاعل حرام آثار پشیمانی و توبه در او ظاهر نشده و از جمله اموری که در این مقام لازم است رعایت شود آن است که علم به صدور گناه پیدا کرده باشد
کلید واژه : امربه معروف ، نهی از منکر، آیات ،انضباط اجتماعی.
موت در آیات وروایات
طوبی حاج محمدیان
چکیده
مرگ، از نظر قرآن امرى وجودى است; يك انتقال و عبور از جهانى به جهان ديگر است و لذا در بسيارى از آيات قرآن، از «مرگ» تعبير به «توفى» شده كه به معناى بازگرفتن و دريافت روح به وسيله فرشتگان است.خداوند ایجاد کننده مرگ و حیات است که در آیه 2 سوره ملک میفرماید: (الَّذِى خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَيَوة);كسى كه مرگ و زندگى را خلق كرد.وفات و توفى به معناى گرفتن تمامى يك چيز توسط خداوند و از دست دادن و اتلاف وقت و زمان به كار رفته است.موت در معانى گوناگونى در قرآن آمده است:در مقابل قوه ناميه موجود در انسان، حيوانات و نباتات؛ از بين رفتن قوه احساس؛ از بين رفتن قوه عاقله (جهل)؛ براى تشبيه هر امرى كه زندگى را تيره كند (موت مجازی )؛به معنای خواب; در مقابل حيات و از بين رفتن قوه حيوانى و جدايى روح از بدن.
کلید واژه:موت،فوت،مرگ،آیات و روایات.
نقش تربیت والدین،قبل از تولد فرزند
طوبی حاج محمدیان
چکیده
تربیت در لغت دارای معانی زیادی است که یکی از آنها پرورش دادن است.و در اصطلاح به معنای پرورش دادن استعدادهای نهفته انسان،وتمرین و ممارست وی که موجب به فعلیت رسیدن این استعدادها می شود.تربیت فرزند دارای دو مرحله است: مرحله قبل از تولد و مرحله بعد از تولدمرحله قبل از تولد:توجه داشتن به انتخاب همسر مناسب،رعایت کردن اصولی که ائمه در دوران قبل از تولدو حتی انعقاد نطفه تأکید داشته اند؛مانند پرهیز از لقمه حرام.و در دوران بارداری توجه کردن به نکاتی مثل تغذیه مناسب،پیشگیری از ابتلا به بیماریهای عفونی و تب دار،داروها،لباس و کفش مناسب،نرمشهای روزانه. مرحله بعد از تولد:وقتی مادر دوره بارداری خوبی را سپری کرده باشد،زایمان خوبی را هم در پی دارد.و در اهمیت دوران شیر دهی همین بس که هیچ شیری پربرکت تر از شیر مادر نیست.
کلید واژه :تربیت،فرزند،بارداری،تولد
رزق در آیات وروایات
شهربانو نیکوکار
چکیده
رزق یکی ازموضوعاتی است که همواره ذهن انسان رابه خویش مشغول داشته وازآنجائیکه یکی ازمباحث اعتقادی محسوب می شودمی توانددرجهت گیری فردبه سوی خداوندموثرباشد.عنوان این تحقیق مفهوم ،اقسام،مصادیق ومنابع رزق وهمچنین ویژگیهای رزق بهشتی ازدیدگاه قرآن است می باشد.رزق به معنای عطاوبخششی دائمی اطلاق می شود.برای رزق وجوهاتی ذکرشده ازجمله نبوت وباران.رزق به سه قسم تقسیم می شودرزق کریم ،معلوم،حسن مشیت روزی رسانی الهی ازروی حکمت وعدل الهی است وتلاش انسان هم موثرمی باشدکه ازآن جمله ویژگیهایی برای رزق بهشتی ذکرشده باارزش ترازمقام نعمتهای دنیایی وجاودانگی وپایان ناپذیری وبهره مندی تمام وقت بهشتیان ازروزیهای بهشت است ومنابع رزق هم آسمان وزمین می باشد.
کلیده واژه : رزق، روزی، رزاق، مشیت
ارتداد
شهربانو نیکوکار
چكيده
ارتداد با عنوان برگشتن از اسلام است و در اين مقاله بعد از تعريف لغوي و اصطلاحي اين واژه و همچنين آشنايي با تاريخچه آن سعي شده از اهميت و جايگاه اين بحث سخن گفته شود و علاوه بر اين از جايگاه آن در فقه اسلامي و ساير مذاهب همچون يهوديت و مسيحيت سخن به ميان آمده و آيا اينكه اين حكم در زمان فعلي اجرا ميشود يا نه . و همچنین مطرح شده که همه ی مذاهب فقهی اسلامی مواردی را برای تحقق ارتداد شرط می داند ، وبرخی از شرایط تحقق ارتداد مورد قبول بعضی از مذاهب فقهی نیست . اشاره شده که برخی از فقهای اماممیه ، توبه مرتد فطری را نمی پذیرند و گروه زیادی از انان همانند اهل تسنن توبه مرتد فطری را می پذیرند .درباره مرتدکیفرهایی همچون محرومیت از ارث ، زندان ابد ، تقسیم اموال ، اعدام و…. بیان شده است .
كليد واژه : ارتداد ، مرتد فطري ، مرتد ملي ، احكام تطبيقي ارتداد
محبت وبغض از نظر خداوند
معصومه مغانلو
چکیده
در پاسخ به این سوال که چطور انسان گناه کار وبا رذایل اخلاقی را می توان اصلاح کرد ،در قرآن کریم جستجو کردیم آیاتی راجب به محبت پیدا کردیم که شرط دوستی با خداوند راتبعیت الزامی دانست در آیات دیگری دوستی با دوستان خدادرآیات دیگری علاوه بر دوستی با دوستان خدا ، دشمنی بادشمنان خداملاک ایمان آورده شده بود علاوه براین آیات روایات متعددی از جانب ائمه معصومین راجب به حبّ و بغض آمده است .طبق آیات قرآن کریم وهمچنین روایاتی که از ائمه معصومین صلوات الله به ما رسیده انسانی که به دنبال سعادت دنیوی واخروی است بهترین راهی که برای پاک کردن جان وروح به او معرفی شده ،محبّت به خداوند ودوستان خداوند است واین محبّت دست بندگان رامیگیرد با همه کمکهایی که از این محبّت بدست می آورد به سرمنزل مقصود می رسد وهدف خداوند از خلقت انسان که (خلیفة الله) روی زمین می باشد ،محقق می شود.
کلیدواژه : حب ، بغض، قرآن
جهاد
سمیه محمدی
چکیده
جهادیعنی کوشش کردن،جهادسه نوع می باشدجهاددفاعی که این نوع جهاد برای دفع تجاوزانجام می پذیرد.جهادابتدایی که گاهی تجاوزدرسرزمینی خارج ازمرزهای یک کشوراسلامی واقع می شود؛ مانند تجاوز متجاوزان به مردم فلسطین ، بوسنی ، عراق وافغانستان وجهادبانفس بدترین دشمن سعادت ورستگاری آدمی ،نفس خودبین وهوس مداراوست قبل ازمبارزه ی بادشمن بیرون ،بایددرسایه تهذیب نفس دشمن درون رارام کنیم. جهاداکبرمقدم برجهاداصغراست ،گرچه جهاداصغر،مقدمه جهاداکبراست،زیراهمان نسبتی که بین تعلیم وتزکیه است، بین جهاداصغرواکبرهم برقراراست. لزوم مبارزه،بهره مندی ازنصرت خداوامدادهای غیبی ویاشکست وحرمان ازامدادهای غیبی هیچ یک مخصوص جهاداکبرنیست ،بلکه شامل هردوجهاداست.
کلیدواژه : جهاد، جنگ ،حیات، طیبه
انسان
سمیه محمدی
چکیده
انسان داراى نيروى عقل و فكر است كه با آن حقايق وجود مى شناسد و پيشرفتهاى مادى و معنوى تحصيل مى كند.انسان موجودى آزاد و مختار، مسير و هدف خود را انتخاب كند و به سوى آن حركت نمايد.و هنگامى كه خداوند به فرشتگان گفت كه من بشر را از گل مى آفرينم ، پس ‍ آنگاه كه او را به خلقت كامل بياراستم و از روح خود در او دميدم به او سجده كنيد و بعد مادى انسان منشاء طبيعت و تمايلات حيوانى اوست و بعد الهى او منشاء فطرت تمايلات فوق حيوانى اوست. انسان موجودی است مرکب ازجسم وروح ،که پس ازمرگ،جسم اومتلاشی می شودولی روح اوبه حیات خودادامه می دهد،ومرگ انسان به معنای فنای اونیست .ازاین جهت تابرپایی قیامت ، درعالم برزخ زندگی خواهدداشت.
کلیدواژه: انسان ،قرآن ،زندگی
درباره زندگی سید محمد کاظم طباطبایی یزدی(ره)
عاطفه مجیدی
چکیده
وی یکی از بزرگ ترین علما و مراجع جهان تشیع در قرن چهاردهم هجری است که پس از میرزای بزرگ و آخوند خراسانی تدریس در حوزه نجف اشرف و همچنین زعامت و مرجعیت جهان تشیع به او منتهی گردید. علامه یزدی در جوانی از یزد عازم اصفهان شد و مدتها نزد شیخ محمد باقر اصفهانی و علامه خوانساری و دیگر اعلام با دقت و عمیقانه تحصیل می نمود و از آنها اجازه اجتهاد دریافت داشت. او سپس عازم نجف شد و چند سالی از محضر درس میرزای بزرگ بهره مند شد و پس از فوت میرزا و آخوند خراسانی کرسی درس خارج او شهرت یافت. مدرس تبریزی در ریحانه الادب می نویسد: «آن جناب عالمی متقی، عادل محقق و مدقق، جامع تمام علوم دینیه در اصول و فروع، سید علمای امت و حامل لوای شریعت، از مفاخر شیعه بوده است. وی از علمایی می باشد که مخالف مشروطه بوده اند».
کلید واژه : محمد کاظم طباطبایی یزدی ، سید ، صاحب عروه
رجعت در آیات و روایات
عاطفه مجیدی
چکیده
رجعت به معنی بازگشت است ودرفرهنگ دینی عبارت است ازبازگشت اولیاء وحجت های الهی وگروهی ازمومنان خالص وکفاربه دنیا.. فلسفه رجعت درروایات ، روئیت عزت وشوکت مومنان وذلت وخواری ستمکاران وکافران بیان شده است.اصل اعتقاد به رجعت باتوجه به دلائل قرآنی وروائی آن ، جزءعقاید مسلم مذهب شیعه می باشد.درروایات ازرجعت،به عنوان “ایام الله” یادشده و اعتقادبه آن ازنشانه های شیعیان اهل بیت علیهم السلام شمرده شده است.طبق روایات ، اولین کسی که ازامامان معصوم علیهم السلام دردنیارجعت می کندامام حسین علیه السلام است که سالها حکومت خواهند نمود.

کلید واژه : رجعت ، مومنان ، کفار ،آیات

رتق و فتق
فاطمه کریمی
چکیده
آنچه در زندگی انسانها از اهمیت بسزایی بر خوردار است، پی بردن به حقیقت اشیا و فهم صحیح نسبت به موجودات است، و نیز معرفت پیدا کردن به کلام الهی در پرتو شناخت عمیق و دقیق موجودات پیرامون انسانها است. از جمله چیزهایی که ما را در رسیدن به این مقصود کمک می کند شناخت اوضاع فلکی است. که با بررسی دقیق آن، بطون بسیاری از آیات و روایات، خود را به ما نشان خواهد داد و اسرارشان بر ما مکشوف خواهد شد.و آن اینکه اولا در عالم دوره هایی بواسطه انطباق وانفتاح معدل النهار و منطقه البروج اتفاق افتاده و بشر امروزی در حال گذراندن یک دوره از هزاران دوره ای است که بر پیشینیان گذشته، است.

کلیدواژه: رتق و فتق؛ دحوالارض؛ ادوار و اکوار؛ تولد و توالد

تبیین مبانی فقهی و قانونی جبران ضرر و زیان
مریم عرفان پور
چکیده
همانطور که در مبانی و مواد قانونی توجه ویژه ای به جبران خسارات وارده از جانب افراد شده و در صورتی که فرد در نتیجه انجام یک فعل زیانبار و نامشروع موجب ورود خسارت به دیگری گردد مکلف به جبران خسارت اعم از مادی و معنوی می باشند ، در فقه مقدس اسلامی نیز مستفاد از قواعدی همچون اتلاف ، تسبیب و لاضرر به این نتیجه می رسیم که هیچ ضرر جبران نشده ای در اسلام وجود ندارد و افراد مکلف به جبران خسارات وارده به دیگران می باشند که البته این جبران خسارت استثتاهایی هم دارد که از آن جمله آن قاعده احسان است که بر اساس آن شایسته نیست که شخصی را که در نتیجه احسان و نیت خیر به دیگران ضرر وارد می کند ، مکلف به جبران خسارت کرد . در پایان پیشنهاد می شود با تبیین مبانی فقهی و قانونی و آگاه سازی و اطلاع رسانی هر چه بیشتر ، زمینه برای استفاده هر چه صحیح تر و کم ضررتر از فضای مجازی فراهم گردد.
کلیدواژه: ضررو زیان، قانون، خسارت، قاعده احسان
تربیت ولایی
فاطمه نصراللهی
چکیده
یکی از بزرگترین موانع موجود در تربیت دینی ، نا آشنایی متولیان تربیتی ، با مبانی اصیل دینی ، و ارائه آن به صورت «کما هوحقه» است.مهم ترین مسئله ، امر ولایت است ؛ حقیقت و اساس دین و طریق جریان آن ولایت می باشد ، اما هنوز این مسئله به منزله اصلی ترین مبنا در دین در میان نخبگان علمی و تربیتی ، به ظهور نیافته است .بنابر این پرداختن به هرگونه تربیت دینی و الهی ف جز با شناخت حقیقت ولایت امکان پذیر نیست!بر این اساس ، در این مقاله ابتدا مفاهیم تربیت از دیدگاه های مختلف مطرح ، و مباحث ولایت، تربیت ولایی و مبانی اصولی این نوع تربیت ، ارائه و آن گاه آثار این تربیت در زندگی انسان تبیین می شود . روش مورد استفاده در انجام این پژوهش ؛ از سخنان خطیب ارجمند آقای پناهیان وهم چنین مقاله منتشر شده در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره) استفاده شده است.
کلیدواژه: تربیت ، تربیت دینی ، ولایت ، تربیت ولایی.